بلاگ
چرا در روزهای ابری هم باید ضدآفتاب بزنیم؟
بسیاری از ما تصور می‌کنیم ضدآفتاب فقط برای روزهای آفتابی و تابستان‌های داغ لازم است. اما حقیقت علمی چیز دیگری می‌گوید. حتی در روزهایی که آسمان خاکستری و هوا خنک است، اشعه‌های مضر خورشید از میان ابرها عبور کرده و پوست را هدف قرار می‌دهند.
پیری زودرس، لک‌های پوستی و افتادگی زودهنگام پوست معمولاً نتیجه‌ی همین بی‌توجهی به استفاده‌ی روزانه از ضدآفتاب است.
در واقع، ضدآفتاب یک محصول زیبایی نیست؛ یک سپر محافظ سلامت پوست است که باید در تمام فصول سال مورد استفاده قرار گیرد؛ چه تابستان باشد، چه زمستان، چه روزی ابری.
نفوذ اشعه‌های مضر در روزهای ابری
ابرها شاید نور خورشید را کم کنند، اما جلوی عبور اشعه‌ی فرابنفش (UV) را نمی‌گیرند. تحقیقات نشان داده‌اند که حدود ۸۰ درصد از اشعه‌های UVA و UVB حتی در روزهای کاملاً ابری هم به سطح زمین می‌رسند.
- اشعه UVA عامل اصلی پیری زودرس، چروک‌ها و کاهش کلاژن است.
- اشعه UVB بیشتر باعث قرمزی و سوختگی پوست می‌شود.
درست است که در روزهای ابری احساس گرما نداریم، اما اشعه‌ی UVA در تمام طول سال ثابت می‌ماند و حتی از شیشه، ابر و مه عبور می‌کند. به همین دلیل است که متخصصان پوست توصیه می‌کنند حتی اگر بیرون نمی‌روید، باید ضدآفتاب بزنید.
بسیاری از افراد نمی‌دانند که اهمیت استفاده از کرم ضدآفتاب در تمام فصول سال به این دلیل است که اشعه‌های خورشید در تمام روزهای سال فعال‌اند، حتی وقتی آفتاب را نمی‌بینید.
اثرات طولانی‌مدت بی‌توجهی به ضدآفتاب
بی‌توجهی به ضدآفتاب تنها باعث سوختگی موقت نمی‌شود. اثرات آن در درازمدت روی پوست باقی می‌ماند.
- افزایش لک‌های تیره
- از دست رفتن خاصیت ارتجاعی پوست
- افزایش چین و چروک‌های ریز
- افزایش احتمال بروز سرطان‌های پوستی
پوستی که در طول سال‌ها در معرض UV قرار می‌گیرد، به‌مرور نازک‌تر، خشک‌تر و کدرتر می‌شود. درست مانند لباسی که مکرر در آفتاب می‌ماند و رنگش می‌پرد، پوست نیز بدون محافظ دچار آسیب اکسیداتیو می‌شود.
SPF دقیقا به چه معناست؟
SPF مخفف Sun Protection Factor است و نشان می‌دهد ضدآفتاب تا چه حد می‌تواند از پوست در برابر اشعه UVB محافظت کند.
اما نکته‌ای که اغلب نادیده گرفته می‌شود این است که SPF فقط بخشی از محافظت را نشان می‌دهد؛ یعنی اشعه‌ی UVB.
برای محافظت کامل باید ضدآفتابی انتخاب شود که روی برچسب آن عبارت “Broad Spectrum” یا “طیف گسترده” نوشته شده باشد، تا از هر دو نوع اشعه UVA و UVB محافظت کند.
حتی در روزهای ابری، بهتر است از SPF حداقل ۳۰ استفاده شود، چون اشعه‌ها هنوز فعال‌اند.
ضدآفتاب در محیط خانه و محل کار
اشعه‌ی UVA نه‌تنها از ابرها، بلکه از شیشه هم عبور می‌کند. یعنی اگر کنار پنجره می‌نشینید، پوست شما هنوز در معرض تابش است.
به همین دلیل متخصصان پوست تأکید می‌کنند که ضدآفتاب فقط برای بیرون از خانه نیست؛ بلکه باید هر صبح پس از شست‌وشوی صورت استفاده شود، حتی اگر کل روز در محیط بسته باشید.
اگر در طول روز زیاد با مانیتور، لپ‌تاپ یا تلفن همراه کار می‌کنید، توجه داشته باشید که نور آبی (Blue Light) نیز اثر مشابهی بر استرس اکسیداتیو پوست دارد.
ضدآفتاب‌هایی که حاوی آنتی‌اکسیدان هستند، در برابر این نوع آسیب نیز کمک‌کننده‌اند.
تفاوت ضدآفتاب‌های فیزیکی و شیمیایی
انتخاب نوع مناسب ضدآفتاب نقش مهمی در رضایت از مصرف دارد.
|
نوع ضدآفتاب |
ترکیبات اصلی |
نحوه عملکرد |
مناسب برای |
|
فیزیکی (معدنی) |
زینک اکساید، تیتانیوم دی‌اکساید |
بازتاب اشعه‌های خورشید از سطح پوست |
پوست‌های حساس و خشک |
|
شیمیایی |
آووبنزون، اکسی‌بنزون، اکتوکریلن |
جذب اشعه و خنثی‌سازی آن در سطح پوست |
پوست‌های چرب یا مختلط |
برای کسانی که پوست حساس دارند، ضدآفتاب‌های فیزیکی بهترین انتخاب‌اند، زیرا احتمال تحریک یا جوش کمتر است.
اشتباهات رایج در استفاده از ضدآفتاب
۱. استفاده فقط در تابستان
۲. زدن ضدآفتاب بعد از بیرون رفتن
۳. تمدید نکردن در طول روز
۴. مصرف مقدار کم (کمتر از اندازه‌ی کافی برای پوشش کامل پوست)
۵. نادیده گرفتن گردن و پشت دست‌ها
برای اثربخشی واقعی، ضدآفتاب باید ۱۵ تا ۲۰ دقیقه پیش از خروج از منزل زده شود و هر ۲ تا ۳ ساعت یک‌بار تمدید گردد.
ضدآفتاب و مراقبت ضدپیری
پوست سالم، جوان و شاداب در گرو مراقبت مداوم است.
حتی بهترین کرم‌های ضدچروک بدون استفاده‌ی منظم از ضدآفتاب، اثر قابل‌توجهی نخواهند داشت. اشعه‌ی UV باعث تجزیه‌ی کلاژن و الاستین می‌شود و روند بازسازی پوست را مختل می‌کند.
اگر از سرم‌های آبرسان، ویتامین C یا رتینول استفاده می‌کنید، محافظت در برابر UV ضروری‌تر است، چون این ترکیبات پوست را به نور حساس‌تر می‌کنند.
انتخاب ضدآفتاب مناسب برای شما
انتخاب ضدآفتاب باید بر اساس نوع پوست انجام شود:
- پوست خشک: ضدآفتاب‌های کرمی و مرطوب‌کننده
- پوست چرب: ضدآفتاب‌های ژلی یا فاقد چربی (Oil-Free)
- پوست حساس: محصولات مینرال با زینک اکساید
- پوست مختلط: ضدآفتاب‌های سبک با ترکیب فیزیکی و شیمیایی
محصولاتی که علاوه بر SPF بالا، حاوی ویتامین E، نیاسینامید یا هیالورونیک اسید هستند، به تقویت سد دفاعی پوست و پیشگیری از چروک کمک می‌کنند.
ابرها شاید نور را پنهان کنند، اما اشعه‌ی مضر خورشید همیشه حضور دارد.به همین دلیل ضدآفتاب باید به بخشی از روتین روزانه‌ی پوست تبدیل شود — درست مانند شستن صورت یا زدن مرطوب‌کننده.
استفاده‌ی منظم از ضدآفتاب نه‌تنها از پیری زودرس و لک جلوگیری می‌کند، بلکه در حفظ درخشندگی طبیعی و سلامت پوست نقش اساسی دارد. فراموش نکنید: هر روزی که ضدآفتاب می‌زنید، یک روز به جوانی پوست خود اضافه می‌کنید.
